بررسی ویژگیهای قهوه تانزانیا، هر آنچه باید بدانید
تانزانیا که به تولید قهوههای با کیفیت و مرغوب در جهان معروف است، یکی از خاستگاههای هیجان انگیز و نوظهور قهوه خوب محسوب میشود و پس از اتیوپی، اوگاندا و ساحل عاج، چهارمین تولیدکننده بزرگ قهوه در آفریقا است. این کشور هر ساله حدود ۰.۶ درصد از کل تولیدات قهوه در جهان را به خود اختصاص میدهد و از نظر میزان تولید قهوه در مقام هجدهم قرار دارد. در این مقاله هر آنچه باید درباره قهوه تانزانیا و ویژگیهای آن بدانید را برای شما بیان می کنیم.
ویژگیهای کلی
- ارتفاع رشد: ۱۸۰۰-۱۴۰۰ متر از سطح دریا
- انواع عربیکا: N & KP، کنت، بوربون
- دوره برداشت: جولای – آگوست (شمال)؛ آوریل – می (جنوب)
- نحوه فرآوری: شسته (Washed) ، طبیعی (Natural)
- رایحه: تنباکو
- طعم: چای سیاه، کیوی، شکلات، لیمو، شاه توت
- بادی: خوب
- اسیدیته: روشن و تند
گونههای کشت شده در تانزانیا
تولیدکنندگان قهوه تانزانیا هم گونه روبوستا و هم گونه عربیکا را کشت میکنند، با این حال حدود ۷۰٪ قهوههای تولید شده در این کشور از گونه عربیکا است که از معروفترین آنها میتوان به بوربون و کنت اشاره کرد.
دیگر انواع قهوههای کشت شده در تانزانیا نیز Typica، Nyassa، و N39 هستند.
لازم به ذکر است گونه عربیکا تانزانیا عمدتاً در مناطق رووما، امبیا، آروشا و سونگوه تولید میشود که همگی در ارتفاعات جنوبی کشور واقع شدهاند.
کشت و پرورش قهوه تانزانیا
همانطور که میدانید، کشت قهوه با کیفیت و درجه یک به عوامل مختلفی از جمله خاک غنی، ارتفاع مناسب، نور کافی، آب و… بستگی دارد که تمامی این عوامل در کشور تانزانیا به بهترین شکل وجود داشته و قابل دسترسی است.
در واقع خاک آتشفشانی، ارتفاع مناسب رشد و دسترسی به آب مناسب، این کشور را به مکانی عالی برای کشت قهوه تبدیل کرده است.
برداشت
همانطور که میدانید، قهوه یک میوه فصلی است و بیشتر در زمانهای خاصی از سال برداشت میشود.
بطور کلی زمان برداشت قهوه در تانزانیا معمولا بین ژوئن تا سپتامبر است. البته قهوه سبز معمولاً تا ماه نوامبر به مرحله رست میرسد و قهوه برشته شده نهایی از دسامبر تا جولای در دسترس است.
فرآوری
تانزانیا بر خلاف کشورهای همسایه خود که عمدتاً از روش شسته برای فرآوری قهوه استفاده میکنند، این کار را به هر دو روش یعنی مرطوب و طبیعی انجام میدهند.
فرآیند شسته (Washed)
به طور خلاصه، پردازش شسته یا مرطوب به معنای خیساندن قهوه در آب است تا زمانی که فقط دانههای قهوه باقی بمانند. پردازش به این روش باعث میشود دانهها یکنواخت شده و طعم متمایز و ملایم پیدا کنند.
فرآیند طبیعی (Natural)
پردازش طبیعی یا خشک به این معنی است که گیلاس قهوه را برای چند روز در زیر نور مستقیم خورشید خشک میکنند. این امر باعث تخمیر دانه قهوه (در حالی که هنوز داخل گیلاس است) شده و قند بیشتری را از خود میوه جذب میکند.
قهوههای فرآوری شده طبیعی طعم قوی و میوهایتری نسبت به قهوههای شسته شده دارند.
ویژگیهای طعمی قهوه تانزانیا
مانند بسیاری از قهوههای آفریقایی، عربیکا تانزانیا به طور کلاسیک با مشخصات قهوه شسته شده یا مرطوب یعنی تمیز، روشن، گلی و میوهای مرتبط است.
با این حال، ممکن است طعم قهوههای کشت شده در منطقه کوهستانی شمالی کشور و ارتفاعات جنوبی بارانی کمی متفاوت باشد:
قهوههای شمالی معمولاً عطری مطبوع، اسیدیته بالا و طعمی غنی، شیرین و متعادل دارند که این ویژگیها از مواد مغذی معدنی موجود در خاکهای آتشفشانی کوهستانی منطقه به دست میآید.
در همین حال، قهوههای جنوبی به طور مشخص دارای بادی متوسط با اسیدیته خوب هستند و عطر و طعم میوهای و گلی ملایمی دارند.
همچنین قهوههای تانزانیایی که به روش شسته یا مرطوب فرآوری شدهاند به طور طبیعی بسیار ترش هستند، در حالی که قهوههای فرآوریشده طبیعی کمی قویتر هستند.
نکته: قهوه تانزانیا از نظر طعمی، شباهت زیادی به قهوههای اتیوپی دارد. (تفاوت آنها در اسیدیته است)
روش دمآوری مناسب
از آنجایی که قهوههای کشت شده در تانزانیا دارای طعمهای متفاوت و منحصر به فرد هستند، میتوان آنها را به روشهای مختلفی دمآوری کرد و هر بار با طعمی هیجان انگیز رو به رو شد.
درجه بندی قهوه تانزانیا
مانند برخی کشورها از جمله کنیا، قهوه تانزانیا بر اساس اندازه دانهها، از کوچکترین تا بزرگترین به صورت AA، A، AB، B، C و PB درجه بندی میشود که این کار به رستری در ایجاد قهوههایی با طعم یکنواخت کمک میکند.
در بین درجه بندیهای مختلف قهوه تانزانیا درجه AA و PB بیشترین محبوبیت، بهترین طعم و بالاترین قیمت را دارند.
بیشتر بخوانید: قهوه کشورهای مختلف چه ویژگیهایی دارند؟ بهترین قهوه برای کدام کشور است؟
تاریخچه قهوه تانزانیا

پس از جنگ جهانی اول، آلمان کنترل مستعمره را از دست داد و کشوری به نام «تانگانیکا» به مستعمره بریتانیا تبدیل شد.
در آن زمان استعمارگران میخواستند صنعت قهوه را در تانزانیا گسترش داده و قهوه را در مناطق دیگری مانند غرب کشت کنند، اما تلاش آنها ناموفق بود و پس از گذشت مدت کوتاهی با شکست مواجه شد.
در دهه ۱۹۶۰ و پس از استقلال تانگانیکا و زنگبار، این دو منطقه جمهوری تانزانیا را تشکیل دادند.
هدف اصلی این استراتژی اقتصادی، افزایش تولید در صنعت قهوه توسط دولت تانزانیا بود. در آن زمان بسیاری از مزارع قهوه ملی شده و بلافاصله تعاونیهای دولتی شکل گرفت که تمامی این تلاشها مجددا با شکست مواجه شد!
بعدها، با خصوصی شدن صنعت قهوه، تولیدکنندگان اجازه یافتند مستقیماً با رستریها و سایر خریداران به تجارت بپردازند و به این ترتیب صنعت قهوه تانزانیا گسترش یافته و به شکلی که امروزه میبینیم تبدیل شد. (امروزه بیش از ۹۰٪ قهوههای کشت شده در تانزانیا به کشورهای دیگر صادر میشود)
سخن پایانی
علیرغم چالشهای به وجود آمده در صنعت قهوه تانزانیا و روند نزولی صادرات در این کشور، قهوه همچنان یک محرک اصلی اقتصادی و بزرگترین محصول صادراتی تانزانیا محسوب میشود.
جالب است بدانید، تنها ۱۰ درصد از قهوه تانزانیا از املاک و تولیدکنندگان بزرگ تهیه میشود و مابقی این تولیدات از مزارع کوچک است.
در واقع بر خلاف آمریکای مرکزی که در آن یک کشاورز صاحب یک قطعه زمین بزرگ است، اکثر کشاورزان در آفریقا فقط زمینهای کوچکی دارند که به ارث میبرند و محصولات خود را پس از برداشت به تعاونیهای میفروشند که این امر از نظر کنترل کیفیت و قابلیت ردیابی بسیار چالش برانگیز است.
از طرف دیگر تمرکز اصلی کشاورزان تانزانیا بیشتر بر روی حجم است و نه کیفیت، بطوری که حتی قهوههای با قیمت بالاتر نیز از نظر کیفیت به دقت بررسی نمیشوند، به همین دلیل، انگیزه کمتری برای تولیدکنندگان وجود دارد که واقعاً برای افزایش کیفیت محصولات خود تلاش کنند.
در نهایت تمامی این چالشها از نظر مقررات و کیفیت، بسیاری از برشته کاران را از خرید قهوه تانزانیا منصرف کرده است.