عربیکا و روبوستا دو نوع از مشهورترین گونه‌های قهوه که هر یک دارای ویژگی‌های خاص خود هستند. اما تفاوت این دو نوع قهوه چیست؟
پیش از اینکه به سراغ جواب این سؤال برویم، باید به یاد داشت که بیش از ۱۰۰ گونه قهوه در دنیا وجود دارد. با این حال روبوستا و عربیکا، دو گونه‌ای از قهوه هستند که بیشترین میزان تولید و فرآوری در دنیا را به خود اختصاص داده‌اند.
طعم
تفاوت طعم عمده تفاوت این دو گونه را تشکیل می‌دهد. به‌عقیده بسیاری، طعم روبوستا شبیه به لاستیک سوخته است. اما این مسئله لزوما به این معنا نیست که طعم آن بد است. عربیکا به‌نسبت روبوستا طعمی شیرین‌تر و ملایم‌تر دارد. از سوی دیگر، عربیکا اسیدیته (Acidity) بیشتری در مقایسه با روبوستا دارد و می‌توان طعم آن را تلفیقی از طعم میوه‌ها، شکلات و خشکبار دانست.
یادتان باشد که طعم مسئله‌ای سلیقه‌ای است و بیان تفاوت طعم این دو گونه از قهوه به معنی برتری یک گونه بر دیگر نیست؛ صد البته نباید فراموش کرد که طرفداران قهوه عربیکا، بیشتر از روبوستا است.
میزان کافئین
کافئین بالای روبوستا در مقایسه با عربیکا، یکی دیگر از تفاوت‌های این دو گونه مشهور از قهوه است. مقدار کافئین موجود در روبوستا بر طعم آن هم تأثیر گذاشته و سبب تلخی بیشتر آن شده است. این تلخی برای بسیاری از دوستداران قهوه ناخوش‌آیند تلقی می‌شود. کافئین روبوستا، دو برابر گونه دیگر است؛ به‌عبارت دیگر، دانه قهوه عربیکا چیزی در حدود ۱.۵٪ کافئین در خود جای داده است و این مقدار برای روبوستا در حدود ۲.۷٪ است.
ترکیبات
ترکیبات این دو نوع قهوه نیز یکی از تفاوت‌های میان این دو نوع قهوه است. لیپید موجود در عربیکا تقریبا ۶۰٪ بیشتر از روبوستا است. غلظت شکر موجود در عربیکا نیز دو برابر روبوستا است. ترکیبات طعمی روبوستا از عربیکا کمتر است. از سوی دیگر، پیچیدگی این ترکیبات در عربیکا بیشتر است. آنتی اکسیدان‌های قهوه بالاست و دانه‌های قهوه را می‌توان یکی از منابع مناسب برای دریافت آنتی اکسیدان‌های موردنیاز به حساب آورد. از نقطه‌نظر آنتی‌اکسیدان‌ها، ۷ تا ۱۰ درصد روبوستا را کلروژنیک اسید تشکیل می‌دهد و این رقم برای عربیکا ۵.۵ تا ۸ درصد است.
قیمت
قطعا قیمت تفاوت پراهمیت این دو قهوه محبوب است. تفاوت‌های قیمت در این دو گونه از قهوه، بر بازار، تقاضا و تولیدات آنها نیز تأثیرگذار بوده است. این تفاوت چندان کم هم نیست. می‌توان گفت که در بازار قیمت دانه‌های سبز روبوستا، تقریبا نصف دانه‌های سبز عربیکا است. هزینه تولید کمتر و برداشت آسان‌تر سبب کمتر بودن قیمت عربیکا نیست به روبوستاست. صد البته نقش عرضه و تقاضا بر این قیمت را نیز نباید فراموش کرد.
بسیاری از رسترها از همین اختلاف قیمت استفاده می‌کنند و برای ارزان‌تر تمام شدن محصول نهایی، روبوستا را به محصولات خود اضافه می‌کنند.
ویژگی‌های
همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم، پرورش و برداشت روبوستا آسان‌تر از عربیکا است. از سوی دیگر سود کشت آن بیشتر است و به‌دلیل ویژگی‌های شیمیایی خاص، نسبت به بسیاری از آفات و تغییرات آب و هوایی مقاوم است. ارتفاع گیاه روبوستا نسبت به عربیکا بیشتر است و رسیدگی چندانی (نسبت به عربیکا) لازم ندارد.
قهوه عربیکا در ارتفاع‌های بالاتر کشت می‌شود و در مقابل آفات و حشریات موذی آسیب‌پذیری بیشتری دارد. آمریکای لاتین و به‌ویژه برزیل جایی است که بخش عظیمی از عربیکای کره زمین تأمین می‌شود. این در حالی است که ویتنام، اندونزی و آفریقا اصلی‌ترین مناطقی هستند که روبوستا در آنها کشت می‌شود.
تقریبا 65٪ قهوه تولیدی در دنیا عربیکاست و 35٪ بقیه را روبوستا و دیگر انواع قهوه تشکیل می‌دهند. قهوه روبوستا معمولا برای تولید قهوه‌های فوری استفاده می‌شود که این مسئله هم به قیمت پایین‌تر آن و کافئین بالاتر نسبت به عربیکا برمی‌گردد.
تفاوت دیگر آنها، شکل‌شان است. دانه‌های عربیکا بزرگتر از روبوستا است، اما روبوستا شکلی گردتر از عربیکا دارد و می‌توان آن را دایره‌تر دانست. تفاوت‌های ساختاری این دو گونه از قهوه را را می‌توان دلیل رست متفاوت آنها در شرایط یکسان به حساب آورد.
