چای آسام یکی از شناخته شده‌ترین انواع چای سیاه است که به دلیل طعم غنی، بادی خاص و فواید سلامتی بی‌شماری که دارد در سراسر جهان محبوبیت پیدا کرده است. اگر دوست دارید با این چای محبوب و خوش طعم آشنا شوید در این مقاله با کافی یار همراه باشید تا درباره ویژگی‌های چای آسام، فواید سلامتی و روش‌های تهیه آن بیشتر بدانید.
چای آسام چیست؟
اگر چای صبحانه به سبک انگلیسی یا ایرلندی را امتحان کرده باشید، حتما می‌دانید که این چای با برگ‌های آسام (یا ترکیبی که شامل آن است) تهیه شده و به عنوان پایه برای تهیه نوشیدنی‌های مختلف در این کشور‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، به همین دلیل یکی از شناخته شده‌ترین انواع چای در دنیای غرب محسوب می‌شود.
آسامیکا گسترده‌ترین تعریف چای آسام است و شامل تمام چای‌هایی می‌شود که با انواع آسامیکای گیاه کاملیا سیننسیس تهیه شده، البته با توجه به تکثیر مخلوط‌ها و چای‌های طعم‌دار که از این برگها به عنوان پایه استفاده می‌کنند، این تعریف می‌تواند کمی گیج‌کننده به نظر برسد.
گونه آسامیکا (که گاهی اوقات زیر گونه نامیده می‌شود) بومی جنوب چین و شمال هند است و به طور خاص در محیط‌هایی با عرض‌های جغرافیایی نزدیک به خط استوا سازگاری بیشتری دارد.
بطور کلی می‌توان گفت چای آسام نوعی چای سیاه است که از برگ‌های گیاه کاملیا سیننسیس (Camellia sinensis var) تهیه شده و در ایالت آسام واقع در شمال شرقی هند (یکی از بزرگترین مناطق تولید چای در جهان) رشد می‌کند.
چای آسام اغلب دارای طعم تند، قوی و مالت‌دار با رایحه‌ای غنی توصیف شده که این ویژگی‌های متمایز معمولاً به فرآیند تولید منحصر به فرد آن نسبت داده می‌شود. در واقع می‌توان گفت که فرآیند تولید این چای طعم، رنگ و مشخصات خاصی به آن می‌بخشد.
لازم به ذکر است که چای آسام دارای خواص بی‌شماری است و می‌تواند از طرق مختلف به سلامت عمومی بدن کمک کند.
بیشتر بخوانید: چای سلطنتی انگلستان؛ هر آنچه باید درباره چای ارل گری بدانید!
اکسیداسیون
مانند بسیاری از انواع چای‌ها، نام «آسام» اطلاعاتی در مورد محل رشد، نوع گیاه و حتی نحوه تولید آن را به همراه دارد.
پس از برداشت و پژمرده شدن برگ‌های تازه آسام، آن‌ها تحت یک فرآیند اکسیداسیون قرار می‌گیرند که به آن تخمیر نیز گفته می‌شود.
طی این مرحله، برگها در یک محیط با دمای کنترل شده برای مدت زمان مشخصی در معرض اکسیژن قرار می‌گیرند.
این فرآیند باعث تحریک تغییرات شیمیایی در برگها می‌شود و در نتیجه طعم، رنگ و ترکیبات گیاهی منحصر به فردی که مشخصه چای آسام است، پدید می‌آید.
فرآوری و تولید
برای به حداکثر رساندن تولید، چای آسام با استفاده از روش CTC یا “برش، پاره کردن، پیچیدن” ساخته می‌شوند.
در این روش اساساً برگها به قطعات کوچک بریده شده و برای شکستن دیواره‌های سلولی و افزایش سرعت اکسیداسیون له می‌شوند. در حالی که این فرآیند مقدار چای تولید شده را به حداکثر می‌رساند، دم‌کرده‌ای قوی و اغلب تلخ نیز ایجاد می‌کند.
البته در بریتانیا که به طور معمول آب سخت است و شیر تازه برای جبران تلخی چای وجود دارد، این کیفیت طعم، ایده آل خواهد بود.
برداشت
برداشت چای آسام به طور کلی دو بار در سال انجام می‌شود:
اولین برداشت از اواخر ماه مارس شروع می‌شود و تا اواخر ماه مه ادامه می‌یابد.
و برداشت دوم معمولاً در ماه ژوئن است و چای معروف «تیپی» را درست می‌کند.
چای تیپی دارای بادی پرتر و شیرین تری است به همین دلیل نسبت به برداشت اول برتری دارد.
تاریخچه چای آسام
علیرغم محبوبیت امروزی، برگ‌های آسام تا اوایل دهه ۱۸۰۰ برای تهیه چای مورد استفاده قرار نگرفدت، زیرا تاجران بریتانیایی قبلاً سعی کرده بودند نوع سیننسیس را از چین به هند پیوند بزنند، اما آب و هوای هند برای گیاهان کوچکتر بسیار استرس زا بود در نتیجه پروژه با شکست به پایان رسید.
داستان کشف چای آسام مربوط به یک ماجراجوی اسکاتلندی به نام رابرت بروس است که طی یک ماموریت تجاری در سال ۱۸۲۳ متوجه رشد گیاهی چای مانند در نزدیکی رنگپور شد.
رییس یکی از قبایل آن منطقه به بروس نشان داد که چگونه افراد قبیله محلی (معروف به Singhpos) از برگ‌های این بوته چای دم می‌کنند.
بروس با رئیس قبیله قرار گذاشت تا نمونه‌هایی از این برگها را همراه با دانه آن‌ها به او بدهد، زیرا قصد داشت آن‌ها را به صورت علمی بررسی کند.
در نهایت تلاش برای واردات بوته سیننسیس منجر به تلاقی و هیبریداسیون بین این دو نیز شد.
البته رابرت بروس چند سال بعد از دنیا رفت و هرگز نتوانست طبقه‌بندی درست این گیاه را ببیند.
اما در اوایل سال ۱۸۳۰، برادر رابرت یعنی چارلز، تعدادی از این برگها را برای بررسی بیشتر به باغ گیاه شناسی در کلکته فرستاد و از آن زمان بود که این گیاه رسماً به عنوان گونه چای طبقه بندی شد و کاملیا سیننسیس وار (Camellia sinensis var) نام گرفت.
این گیاهان بومی هندی ابتدا در گوشه شمال شرقی شبه قاره هند، در ایالتی به نام «آسام» توسط بریتانیای استعمارگر کشف شدند.
دولت بریتانیا در سال ۱۸۳۹ اجاره زمین در آسام را به شرکت‌ها آغاز کرد و از آن زمان، این منطقه به دلیل فصل رشد طولانی و آب و هوای طبیعی مناسب، به یکی از پربارترین مناطق تولید چای در جهان تبدیل شد.
اولین شرکتی که برای رشد و تولید این چای راه اندازی شد، شرکت چای آسام بود که در سال ۱۸۳۹ شروع به کار کرد.
مداخله شرکت بریتانیایی هند شرقی از طریق «متخصصین» که کمیته چای ۱۸۳۴ را تشکیل می‌دادند نیز شناسایی شد و آن‌ها پتانسیل تجاری و ماهیت علمی چای آسام را ارزیابی کردند.
در نهایت در اواخر دهه ۱۸۳۰، بازار چای آسام در لندن ارزیابی و بازخورد مثبت شرکت هند شرقی منجر به آغاز روند طولانی خروج از زمین‌های کشاورزی و جنگل‌ها شد تا سهم قابل توجهی از این استان به مزارع چای تبدیل شود.
بیشتر بخوانید: معرفی انواع مختلف چای؛ چند نوع چای در جهان وجود دارد؟
محل رشد چای آسام
امروزه ایالت آسام به عنوان بزرگترین و فعال‌ترین منطقه چایکاری جهان بطور سالانه نزدیک به ۵۰۷ میلیون کیلوگرم چای تولید می‌کنند.
منطقه ترور آسام دارای ارتفاع کم، خاک لومی غنی، بارندگی فراوان و آب و هوای گرمسیری است که امکان تولید برخی از بهترین چای‌های ارتدکس را فراهم می‌کند.
آب و هوای این منطقه از خنک و خشک در زمستان تا گرم و بارانی در فصل باران‌های موسمی متغیر است.
با بارندگی زیاد و نور خورشید در طول فصل رشد طولانی، بوته‌های چای در آسام به سرعت رشد کرده و امکان برداشت تقریباً در تمام طول سال را فراهم می‌کنند.
نکته: توجه داشته باشید که فقط آن دسته از برگ‌هایی که در مزارع چای واقع در دره برهماپوترا در شمال شرقی هند رشد و تولید می‌شوند، واجد شرایط نامیدن چای آسام هستند.
