معرفی انواع مختلف فیلترهای کاغذی؛ چگونه فیلتر کاغذی مناسب را خریداری کنیم؟
برای جداسازی تفالهها در تهیه قهوه به روش فیلتری، اساسا سه گزینه پیش روی شماست، کاغذ، پارچه و فلز! که در بین این گزینهها استفاده از فیلترهای کاغذی رواج بیشتری دارد و به دلیل جذب بخش زیادی از روغنها و رسوبات موجود در قهوه، یک نوشیدنی شفاف با بادی سبک ایجاد میکنند. جالب است بدانید اختراع این فیلترها باعث تحول بزرگی در دنیای قهوه و پیدایش روشهای نوین در این زمینه شده، در ادامه قصد داریم نگاهی دقیقتر به انواع فیلتر کاغذی و تاریخچه جالب آن بیاندازیم.
تاریخچه اختراع فیلتر کاغذی
این نوآوری ساده و درخشان، از روی ناچاری و آزردگی، در آشپزخانه یک زن خانه دار به نام ملیتا بینتز( Melitta Bentz) اتفاق افتاد.
داستان آن از جایی شروع شد که ملیتا از تفالهها و طعم تلخ قهوه خود و سابیدن تفالههای چسبیده به قوری برنجی حسابی شاکی شده بود و حتی توانایی خرید فیلترهای پارچهای رایج آن زمان را نداشت، بنابراین دست به کار شد و یک راه حل آسان و سریع برای جداسازی تفالهها پیدا کرد!
ملیتا یه برگ کاغذ از دفتر مشق پسرش، جدا و روی آن سوراخهای ریزی ایجاد کرد و بعد کاغذ سوراخ شده را روی قوری برنجی قرار داد، مقداری پودر قهوه ریخت و آب جوش را به آن اضافه کرد. در کمال تعجب نتیجه استفاده از این فیلتر کاغذی حتی بهتر از فیلترهای پارچهای شده بود! طعم نوشیدنی آماده شده فوقالعاده بود و هیچ تفالهای در فنجان وجود نداشت!
ملیتا که از طعم قهوه آماده شده به این روش حسابی راضی بود، اختراع خود را در سال ۱۹۰۸ به ثبت رساند و همین موضوع جرقه تاسیس یک کارخانه برای تولید فیلتر قهوه را در ذهن او روشن کرد.
در ماه دسامبر همان سال این کارخانه افتتاح شد و همسر و دو پسر ملیتا به عنوان اولین کارمندان ملیتا شروع به کار کردند.
شرکتی که ملیتا تأسیس کرد، همچنان بزرگترین تولید کننده فیلترهای کاغذی قهوه در جهان است و مالکیت و اداره آن هنوز هم متعلق به خانواده ملیتا است.
بیشتر بخوانید: انواع فیلتر قهوه را بشناسید؛ هر آنچه که باید مورد فیلترهای قهوه بدانید
انواع فیلتر کاغذی

فیلترهای کاغذی از نظر شکل، اندازه، ضخامت، شرکت سازنده، رنگ و… متفاوت هستند و شما باید با توجه به روش دمآوری قهوه یکی از آنها انتخاب کنید. در ادامه به معرفی انواع مختلف فیلترهای کاغذی میپردازیم:
سفید و قهوهای!
تمامی فیلترهای کاغذی بطور طبیعی قهوهای هستند، اما برخی کارخانههای تولیدکننده، طی فرایند خاصی رنگ آنها را سفید میکنند.
در واقع میتوان گفت فیلترهای سفید شده همان فیلترهای قهوهای هستند که با استفاده از مواد مختلفی مانند کلر، تغییر رنگ میدهند.
البته در سالهای اخیر برای سفید کردن فیلترهای کاغذی بجای کلر مواد دیگری که به سفیدکننده اکسیژن معروفاند نیز مورد استفاده قرار میگیرند.
نکته: شرکتهای تولید کننده فیلترهای کاغذی موظفاند که بر روی بسته بندی محصولات خود روش سفید کردن فیلتر را درج کنند، بنابراین شما به راحتی میتوانید با بررسی بستهبندی محصول از سالم بودن روش تهیه فیلترها اطمینان حاصل کنید.
سفید شده یا سفید نشده؟ کدام بهتر است؟
در حالی که رنگ فیلتر تاثیر چندانی بر کیفیت قهوه ندارد، اما بطور کلی فیلترهای سفید نشده با محیط زیست سازگارتر بوده و برای استفاده سالمتر هستند.
البته برخی متخصصان قهوه معتقدند که فیلترهای سفید شده، باعث ایجاد طعم کاغذ در قهوه نمیشوند، با این حال بهتر است تمامی انواع فیلترهای کاغذی را قبل از استفاده با آب جوش بشویید.
ظرفیت
فیلترهای کاغذی در ظرفیتهای مختلف بین ۱ تا ۱۰ فنجان به فروش میرسند و شما باید بسته به اندازه قهوهساز و حجم قهوهای که قصد تهیه آن را دارید، فیلتر مناسب را خریداری کنید. (این امر درباره انتخاب شکل فیلترها نیز صدق میکند)
نکته: این فیلترها دارای عددهای از ۱ تا ۱۰ هستند که نشاندهنده تعداد فنجانهای قهوهای است که قصد تهیه آن را دارید.
شکل
فیلترهای کاغذی به سه شکل مخروطی، سبدی و مسطح تولید میشوند و اشکال مختلف آنها به شما کمک میکنند تا درجه استخراج را کنترل کنید، در واقع شکل فیلتر بر نحوه جریان آب در قهوه آسیاب شده تاثیر میگذارد. بطور کلی اشکال مختلف فیلتر کاغذی عبارتاند از:
فیلتر مخروطی
فیلترهای مخروطی را میتوان رایجترین شکل فیلتر کاغذی دانست و از آنها برای تمامی روشهای قطرهای استفاده کرد. (البته برای قهوهسازهایی مانند کالیتا بهتر است بجای فیلترهای مخروطی از فیلترهای مخروطی کف صاف استفاده کنید)
فیلتر مسطح
بعد از فیلتر کاغذی مخروطی، فیلترهای مسطح یا صفحهای، پرمصرفترین انواع فیلترهای کاغذی هستند که معمولا برای تهیه قهوه به روش اسپرسو (با استفاده از موکاپات) و یا ایروپرس مورد استفاده قرار میگیرند.
فیلتر سبدی
فیلترهای کاغذی سبدی، ظاهری شبیه به کاغذ کاپ کیک دارند و عموماً با دستگاههای قهوهساز قطرهای با ظرفیت بالا سازگار هستند و بطور تخصصی برای قهوه سازهایی مانند کالیتا ساخته شدهاند. (این فیلتر مسطح و پهن است و دهانه گشادی دارد)
ضخامت
بطور کلی هرچه فیلتر ضخیم تر باشد، روغنهای بیشتری از نوشیدنی نهایی جدا میشوند، در نتیجه طعم قهوه شما شفافتر و ملایمتر خواهد بود.
لازم به ذکر است فیلترهای کاغذی لایه لایه هستند و در ضخامتهای مختلف به بازار عرضه میشوند:
فیلترهای مخصوص کمکس ضخیمترین فیلترهای کاغذی هستند و کمترین نفوذپذیری را برای روغنهای قهوه دارند.
برای تهیه قهوه با استفاده از هاریو وی ۶۰ از فیلترهای کاغذی نازک استفاده میشود.
و فیلترهای ایروپرس جایی در این بین قرار دارند و از نظر ضخامت متوسط هستند.
نکته: به یاد داشته باشید که با توجه به ضخامت فیلتر خود، باید اندازه آسیاب مناسب برای قهوه را انتخاب کنید.
نوع کاغذ
حتی نوع کاغذی که برای تهیه فیلتر استفاده میشود بر فرآیند دمآوری و طعم نوشیدنی نهایی تاثیر میگذارد، زیرا تفاوت در اندازه منافذ کاغذهای مختلف نقش مهمی در عبور ذرات قهوه از سطح فیلتر خواهد داشت.
بطور کلی فیلترهای کاغذی از مواد مختلفی از جمله پالپ، پالپ ویرجین، کنف مالینا و… تولید میشود و اخیرا برخی شرکتها مانند ملیتا فیلترهای کاغذی مبتنی بر بامبو را ارائه میدهند.
مزایای استفاده از فیلترهای کاغذی
- ارزان و در دسترس هستند.
- استفاده از آنها بسیار آسان است.
- یکبار مصرف هستند و نیاز به شست و شو ندارند.
- برای افرادی که به طعمهای ملایم قهوه علاقه دارند بسیار مناسباند.
- یک فنجان قهوه صاف و بدون تفاله ایجاد میکنند.
معایب استفاده از فیلترهای کاغذی
- قابل بازیافت و استفاده مجدد نیستند و باید پس از هر بار استفاده دور ریخته شوند.
- سازگار با محیط زیست نیستند.
- ممکن است طعم مقوایی به قهوه شما بدهند.
انتخاب فیلتر کاغذی مناسب
مهمترین نکته هنگام خرید فیلتر کاغذی این است که شکل و اندازه آن را به درستی و متناسب با قهوهساز خود انتخاب کنید تا امکان استخراج صحیح طعمها در حین دمآوری فراهم شود.
به یاد داشته باشید روشهای مختلف دمآوری نیاز به فیلترهای متفاوتی دارند که در صورت عدم رعایت این موضوع ممکن است تهیه قهوه دچار مشکل شده و به نتیجه مطلوب حاصل نشود.
سخن پایانی

همانطور که گفته شد، بسته به روش دمآوری، راههای مختلفی برای استفاده از فیلترهای کاغذی وجود دارد که از بین آنها روش قطرهای شناخته شدهتر است، اما صرف نظر از اینکه شما کدام فیلتر را برای درست کردن قهوه انتخاب میکنید، یک قانون مهم را به یاد داشته باشید:
«همیشه قبل از شروع دمآوری، فیلتر را با آب جوش شست و شو دهید تا از ایجاد طعمهای کاغذی و مقوایی در نوشیدنی خود جلوگیری کنید.»