برای بسیاری از مردم جهان، نوشیدن یک فنجان قهوه داغ با رایحه‌ای دلچسب، جزو لاینفک روتین صبحگاهی و بخشی ضروری از شروع یک روز پر انرژی محسوب می‌شود، بنابراین ممکن است هنگام دم‌آوری قهوه این سوال در ذهن آن‌ها نقش ببندد که “چه میزان کافئین در یک دانه قهوه وجود دارد؟ در این مقاله قصد داریم نگاه دقیقی به میزان کافئین موجود در هر دانه قهوه بیاندازیم.
گیاه قهوه
همانطور که می‌دانید، کافئین در کل گیاه قهوه جاری است، اما بیشترین غلظت آن در دانه‌های موجود در گیلاس آن یافت می‌شود.
در واقع این گیاه از کافئین به عنوان یک آفت کش طبیعی و وسیله‌ای برای محافظت از خود استفاده می‌کند.
بطور کلی گیاه عربیکا حاوی حدود نیمی از محتوای کافئین روبوستا است، به همین دلیل باید در ارتفاعات بالاتری که آفات کمتری در آن زندگی می‌کنند رشد کند، اما گیاه روبوستا حتی در سطح دریا نیز قادر به زنده ماندن است، زیرا سطح کافئین در گیاه بسیار بالاست.
بیشتر بخوانید: عربیکا و روبوستا چه فرقی با یکدیگر دارند؟ تفاوت عربیکا و روبوستا را بخوانید!
هر دانه قهوه چقدر كافئين دارد؟
همه ما می‌دانیم که دانه‌های قهوه (حتی قهوه دیکف) حاوی کافئین هستند، اما مقدار آن ممکن است بسته به عوامل مختلفی از جمله نوع دانه، روش رست یا برشته کردن، تکنیک‌های دم‌آوری و حتی نحوه سرو نوشیدنی، کاملا متفاوت باشد.
البته عوامل گفته شده در بالا به تنهایی تاثیر قابل توجهی بر میزان کافئین نوشیدنی شما ندارند، اما گاهی با یکدیگر ترکیب شده و منجر به ایجاد نوشیدنی با سطوح کافئین بسیار متفاوت می‌شوند.
به طور متوسط:
- یک دانه قهوه عربیکا برشته نشده بین ۰/۶۲ تا ۱/۳۴ میلی گرم کافئین دارد.
- در حالی که یک دانه قهوه روبوستا برشته نشده حاوی ۲/۳۶ تا بیش از ۴ میلی گرم کافئین است.
محدوده‌های ذکر شده به دلیل انواع مختلف قهوه برای هر گونه (مانند عربیکا موندو نوو، تایپیکا، روبوستا لورنتی و…) است که ما در این مقاله به جزئیات دقیق در مورد این گونه‌ها نمی‌پردازیم.
برای دریافت کافئین بیشتر ممکن است وسوسه شوید که قهوه روبوستا را انتخاب کنید، با این حال، این نوع قهوه به طور قابل توجهی تلخ‌تر بوده و طعم پیچیده‌تری دارد، به همین دلیل اکثر متخصصان قهوه کیفیت آن را بسیار پایین‌تر از عربیکا می‌دانند.
نکته: برخی از دانه‌های قهوه به‌طور خاص برای داشتن سطوح کافئین فوق‌العاده بالا پرورش داده می‌شوند و می‌توانند بیش از ۶ یا حتی ۷ میلی‌گرم کافئین داشته باشند!
استخراج کافئین هنگام دم‌آوری
تخمین زده می‌شود که تقریباً ۹۰ درصد از محتوای کافئین دانه‌های قهوه در اولین دقیقه دم آوری استخراج می‌شود، پس اگر نحوه صحیح دم‌آوری قهوه را بدانید و آن را به درستی انجام دهید می‌توانید مقدار کافئین موجود در نوشیدنی خود را به راحتی تنظیم کنید.
در واقع روش دم آوری که انتخاب می‌کنید بر سطح کافئین نهایی تاثیر می‌گذارد. در اینجا یک راهنمای سریع برای سطوح کافئین در روش‌های رایج دم‌آوری قهوه آورده شده است:
- قهوه‌ای که با استفاده از فرنچ پرس تهیه می‌شود، دارای کمترین میزان کافئین است و به طور متوسط حدود ۱۰۸ میلی گرم کافئین (در هر فنجان ۸ اونسی) به بدن شما می‌رساند.
- روش‌های قطره‌ای یا قهوه‌هایی که با استفاده از فیلتر تهیه می‌شوند، حدود ۱۴۵ میلی‌گرم کافئین (در هر فنجان ۸ اونسی) دارند.
- قهوه‌ای که در دستگاه پرکولاتور درست می‌شود به طور متوسط حدود ۲۰۰ میلی گرم کافئین (در هر فنجان ۸ اونسی) دارد.
- در هر ۲۵ میلی‌لیتر قهوه اسپرسو ۴۵ میلی گرم کافئین وجود دارد.
- در هر ۲۵۰ میلی‌لیتر از قهوه بدون کافئین ۶ میلی گرم کافئین وجود دارد.
نکته: به عنوان یک قاعده کلی روش‌هایی که زمان دم کشیدن طولانی تری دارند و دارای قهوه آسیاب شده ریزتری هستند، سطح کافئین بیشتری دارند.
رست تیره یا روشن؟ کدام کافئین بیشتری دارد؟
در پاسخ باید گفت که دانه‌های قهوه برشته شده روشن در مقایسه با دانه‌های قهوه برشته تیره دارای کافئین یکسانی هستند، زیرا کافئین در دمای کمتر از ۲۳۵ درجه سانتیگراد (۴۵۵ درجه فارنهایت) پایدار است و میزان آن در هر مرحله از فرآیند تقریباً ثابت می‌ماند.
با این حال، برخی افراد معتقدند که یک فنجان قهوه برشته تیره احتمالاً حاوی کافئین بیشتری نسبت به یک فنجان برشته روشن است، اما این موضوع به چگالی دانه‌های قهوه مربوط می‌شود.
به بیان ساده، همانطور که دانه‌های قهوه بیشتر برشته می‌شوند، جرم خود را از دست می‌دهند، در حالی که محتوای کافئین آن‌ها ثابت می‌ماند.
بنابراین اگر دانه‌های قهوه خود را وزن می‌کنید، به دلیل کوچک بودن (حجم کمتر) دانه‌های برشته تیره بیشتری برای رسیدن به وزن دلخواه نیاز دارید، در نتیجه کافئین بیشتری به نوشیدنی خود اضافه می‌کنید.
سردرگمی در مورد کافئین و تلخی یکی دیگر از دلایلی است که مردم فکر می‌کنند قهوه با رست تیره دارای کافئین بیشتری است.
درست است که کافئین به شدت تلخ است و اغلب از آن به عنوان دلیل تلخ بودن قهوه یاد می‌شود، اما این ماده تنها کسری از تلخی قهوه را تشکیل می‌دهد.
در حقیقت، دلیل این که قهوه با رست تیره طعم بسیار تلخی دارد واکنش‌های شیمیایی است که در طول فرآیند رست طولانی مدت رخ می‌دهد و هر چه این زمان طولانی‌تر باشد، اسیدهای خاص، بیشتر به ترکیبات تلخ مزه تبدیل می‌شوند.
پس اگر با دقت نگاه کنید متوجه خواهید شد که قهوه با رست تیره (تقریباً) سیاه است و ظاهری سوخته دارد، به همین دلیل دارای طعم خشن، خاکستری و تلخی است.
نکته: با کمال تعجب، دانه‌های سبز بو داده نشده کمترین مقدار کافئین را دارند و این موضوع نشان می‌دهد که با تفت دادن کل دانه قهوه، سطح کافئین آن افزایش می‌یابد.
