در خاورمیانه، قهوه فقط یک انتخاب نیست، بلکه بخشی جدایی ناپذیر از زندگی روزانه افراد و زمان ارتباط با دوستان و خانواده محسوب می‌شود. یکی از مهمترین کشورهای خاورمیانه که از قرن‌ها پیش«فرهنگ قهوه» متمایز خود را ایجاد کرده، ترکیه است. در این کشور، وقتی به خانه کسی می‌روید، از شما سوال نمی‌کند که آیا می‌خواهید قهوه ترک بنوشید خیر، بلکه اولین سوال این است که چگونه می‌خواهید قهوه را برای شما آماده کنند؟ اگر دوست دارید قهوه ترک واقعی را بچشید و حتی خودتان در منزل آن را تهیه کنید در این مقاله با کافی یار همراه باشید تا نکات مهم برای تهیه و سرو این نوشیدنی پر‌طرفدار را بدانید.
میزان آب و قهوه
بهترین راه برای اندازه گیری مقدار آب مورد نیاز این است که از فنجان قهوه‌ای که قرار است نوشیدنی خود را در آن سرو کنید کمک بگیرید.
البته قانون اصلی که بسیاری از افراد از آن استفاده می‌کنند ۱ و ۱/۲ “فنجان” آب برای هر نفر است.
همچنین پیشنهاد می‌کنیم به ازای هر فنجان قهوه، از یک قاشق غذاخوری قهوه ریز آسیاب شده استفاده کنید.
میزان شکر
قهوه ترک بر اساس میزان استفاده از شکر به چهار دسته کلی تقسیم می‌شود:
- “ساد” یعنی قهوه بدون شکر،
- آز شکر( az seker) یعنی شکر بسیار کم،
- اورتا (Orta) یعنی ۱ تا ۲ قاشق چایخوری شکر،
- و«سکِرلی» یعنی ۳ تا ۴ قاشق چایخوری شکر.
فراموش نکنید برای تهیه این قهوه حتما از شکر دانه ریز استفاده کنید.
اگر دوست دارید قهوه را شیرین بنوشید، در همان ابتدا شکر را اضافه کنید و مخلوط را هم بزنید تا یکدست شود.
اما چگونه قهوه ترکی را برای چندین نفر با ترجیحات شکر متفاوت درست کنیم؟
می‌توانید یکی از دو کار زیر را انجام دهید:
یا باید آن‌ها را در قهوه‌ساز‌های مختلف درست کنید که قطعا برای این کار به بیش از یک ایبریک نیاز دارید و یا مرحله به مرحله شکر را اضافه کنید.
یعنی ابتدا از قهوه بدون شکر شروع کنید و پس از جوشیدن اول آن را درون فنجان بریزید.
در مرحله دوم پس از بازگرداندن قهوه جوش به اجاق گاز، شکر بیشتری اضافه کنید و آن را برای نفر دوم بریزید.
آسیاب فوق‌العاده ریز
گرایند مناسب برای تهیه قهوه ترک بسیار ریز و حتی ریزتر از اسپرسو است، به همین دلیل تهیه آن در منزل کمی دشوار خواهد بود، پس اگر آشنایی کافی با اندازه مناسب آسیاب را ندارید بهتر است آن به صورت آماده و از فروشگاه‌های معتبر خریداری کنید.
قهوه ساز مخصوص
ایبریک یا جزوه (Cezve) یک قهوه‌ساز ته پهن، کوچک و دارای دسته بلند مخصوص است که از کناره آن جدا شده و اغلب زاویه رو به بالا دارد.
این قهوه‌ساز که به طور خاص برای تهیه قهوه ترک طراحی شده معمولاً از جنس مس است و تهیه قهوه درون آن کف غلیظی به شما می‌دهد.
با این اوصاف، اگر به ایبریک دسترسی ندارید می‌توانید قهوه را در یک قابلمه بسیار کوچک یا حتی شیر جوش نیز درست کنید.
نکته: در یونان که قهوه بسیار مشابهی می‌نوشند این قهوه ساز را بریکی می‌نامند.
بیشتر بخوانید: قهوه یونانی چیست؟ طرز تهیه قهوه حرفه‌ای به سبک یونانی
ایجاد فوم ابریشمی
این موضوع بسیار مورد بحث است و اگر از افراد مختلف بپرسید ممکن است پاسخ‌های متفاوتی دریافت کنید.
پیشنهاد ما برای ایجاد فوم ابریشمی روی قهوه این است که آب، قهوه و شکر(در صورت استفاده) را سریعا مخلوط کنید و این کار را بیش از حد انجام ندهید.
از آنجایی که این قهوه درون ظروف کوچک تهیه می‌شود، مواد پس از جوشیدن، خود به خود مخلوط شده و نیازی به ترکیب بیش از حد ندارد.
همچنین سعی کنید قهوه را خیلی آرام درون فنجان بریزید تا کف آن از بین نرود.
شیر ممنوع
در کمال تعجب برخی افراد به قهوه ترک خود مقداری شیر، خامه و یا سایر افزودنی‌های دیگر بجز شکر اضافه می‌کنند اما اگر صادقانه بگوییم، هیچکس در ترکیه قهوه ترک خود را با شیر یا خامه نمی‌نوشد!
فنجان مخصوص قهوه ترک
فنجان استاندارد برای سرو قهوه ترک ظرف کوچکی به نام دمیتاس است و بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ قهوه‌نوشی ترکیه محسوب می‌شود.
این فنجان از چینی نازک ساخته شده تا نوشیدنی را تا حد ممکن گرم نگه دارد.
اگر از ترکیه و سایر کشورهای اطراف دیدن کنید، می‌توانید گزینه‌های مختلفی برای فنجان‌های قهوه ترک پیدا کنید.
نحوه سرو قهوه
سرو قهوه ترک با فوم روی آن مرسوم است، پس وقتی مخلوط برای اولین بار به جوش آمد، از یک قاشق چایخوری برای انتقال مقداری کف به هر فنجان قهوه استفاده کنید.
در روش سرو سنتی قهوه ترک، یک فنجان آب ولرم در کنار قهوه قرار می‌گیرد، زیرا یک جرعه آب به فرد این امکان را می‌دهد که کام خود را قبل از نوشیدن آن تمیز کرده و از طعم‌های ظریف موجود در قهوه بیشترین لذت را ببرد.
علاوه بر آب، همیشه نوعی شیرینی مانند شکلات، لوکوم، باقلوا و… نیز همراه با قهوه سرو می‌شود.
هنگام سرو، مهم است که از بزرگ ترین مهمان در اتاق شروع کنید.(این کار نشانه احترام است)
به طور سنتی کوچکترین دختر خانواده قهوه مهمانان را آماده کرده و برای آن‌ها سرو می‌کند.
از آنجایی که این نوع قهوه چگالی تر از قهوه فیلتر شده است، نوشیدن بیش از یک فنجان از آن مرسوم نیست.
طرز تهیه قهوه ترک
- برای درست کردن قهوه ترک ابتدا آب سرد را درون ابیریک بریزید.
- قهوه ریز آسیاب شده و شکر را به آن اضافه کنید.
- قهوه جوش را روی اجاق گاز با حرارت متوسط قرار دهید تا بجوشد. (این کار ۳ یا ۴ دقیقه طول می‌کشد.)
- با گرم شدن قهوه، کف تیره‌ای روی سطح آن ایجاد می‌شود، پس به محض اینکه مخلوط شروع به کف کردن کرد، آن را از روی حرارت بردارید و خوب هم بزنید.
- پس از هم زدن مخلوط از یک قاشق چایخوری برای انتقال مقداری کف به هر فنجان قهوه استفاده کنید.
- ایبریک را مجددا روی اجاق گاز برگردانید و وقتی قهوه دوباره شروع به جوشیدن کرد، نیمی از قهوه را در فنجان‌ها، روی کف بریزید.
- در مرحله بعد قهوه جوش را روی اجاق برگردانید و باقی مانده قهوه را به مدت ۱۰ الی ۱۵ ثانیه دیگر بجوشانید و سپس فنجان‌ها را تا لبه پر کنید.
- قبل از نوشیدن حتما اجازه دهید ذرات قهوه ته نشین شود.
- برخی افراد برای ایجاد طعم بهتر در قهوه مقداری هل آسیاب شده نیز به آن اضافه می‌کنند که البته در دستور تهیه سنتی قهوه ترک وجود ندارد.
