در سال‌های اخیر رژیم‌های غذایی با منشاء گیاهی در سراسر جهان محبوبیت زیادی کسب کرده و به سرعت در حال گسترش‌اند که دلیل این محبوبیت تاثیر فوق‌العاده این رژیم‌ها بر سلامتی و تناسب اندام است، اما از میان تمامی گزینه‌های موجود در بازار، شیرهای گیاهی جزو پر‌فروش‌ترین‌ها هستند و به عنوان جایگزین‌های غیر لبنی شیر مورد استفاده قرار می‌گیرند. مقاله امروز درباره شیرهای گیاهی و ویژگی‌های آن‌ها است.
شیر غیر لبنی چیست؟
به عبارت ساده، شیرهای غیر لبنی نوشیدنی‌های سالمی هستند که از ترکیب آب با انواع آجیل‌ها، دانه‌ها و غلات تهیه می‌شوند و به عنوان جایگزین‌های گیاهی برای شیرهای لبنی (مانند شیر گاو) مورد استفاده قرار می‌گیرند.
از رایج‌ترین شیرهای گیاهی موجود در بازار می‌توان به شیر بادام، شیر نارگیل، شیر جو دوسر، شیر سویا و… اشاره کرد.
امروزه انواع مختلفی از شیرهای غیر لبنی در بازار به فروش می‌رسند که اکثر آن‌ها با طعم‌دهنده‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی (مانند کلسیم و ویتامین D) غنی شده‌اند تا مشخصات تغذیه‌ای مشابه شیرهای لبنی را داشته باشند.
لازم به ذکر است بیشتر شیرهای گیاهی هنگام ترکیب با قهوه می‌توانند عملکرد متفاوتی داشته باشند، به همین باید قبل از استفاده از آن‌ها برای انجام لاته آرت، ویژگی و بافت هر یک را مورد بررسی قرار داد.
بیشتر بخوانید: به چه قهوه‌ای شیر اضافه کنیم؟ قهوه‌هایی که می‌توان با شیر مصرف کرد
چرا شیر گیاهی؟
- طبق تحقیقات صورت گرفته، حدود ۶۵ درصد افراد جهان به لاکتوز حساسیت دارند و این بدان معناست که بدن آن‌ها قادر به تحمل قند‌های طبیعی موجود در شیر نیست و همین موضوع آن‌ها را به سمت مصرف شیرهای گیاهی سوق می‌دهد.
- علاوه بر این در برخی صنایع، هنگام تولید شیرهای لبنی از انواع مواد شیمیایی، آفت کش‌ها، هورمون‌ها و آنتی‌بیوتیک‌هایی استفاده می‌شود که ممکن است در بلند مدت برای سلامتی انسان مضر باشند، به همین دلیل برخی افراد ترجیح می‌دهند بطور کامل از مصرف آن‌ها اجتناب کنند.
- همچنین اغلب شیرهای گیاهی، کالری کمتری نسبت به شیر گاو دارند و برای افرادی که به دنبال کاهش کالری دریافتی خود هستند، بسیار مناسب‌اند.
- شیرهای غیر لبنی از نظر طعم، قوام و بافت بسیار متنوع هستند و شما می‌توانید بسته به نوع قهوه‌ای که قصد تهیه آن را دارید، بهترین گزینه را انتخاب کنید.
- برخی افراد رژیم‌های غذایی گیاه‌خواری دارند و عادات غذایی آن‌ها نسبت به سایر افراد متفاوت است، در نتیجه نوشیدن شیرهای گیاهی را ترجیح می‌دهند.
جنبه‌های منفی استفاده از شیر غیر لبنی
- از آنجایی که اغلب شیرهای گیاهی، پروتئین بسیار کمی دارند، سخت‌تر کف می‌کنند و برای ایجاد میکروفوم مخملی به زمان بیشتری نیاز دارند. (حتی برخی از شیرهای گیاهی میکروفوم خاصی تولید نمی‌کنند)
- همانطور که گفته شد، جایگزین‌های غیر لبنی شیر اغلب محتوای پروتئین کمتری دارند و از آنجایی که پروتئین برای سلامتی انسان‌ها ضروری است، شاید لازم باشد شیر مصرفی خود را با استفاده از سایر منابع پروتئین تکمیل کنید.
- نکته منفی دیگری که باید به آن توجه کنید این است که شیرهای جایگزین معمولاً حاوی مقدار زیادی شیرین کننده، غلیظ کننده و سایر ترکیبات مضر هستند که ممکن است باعث التهاب و ایجاد حساسیت‌ها یا واکنش‌های آلرژیک شوند.
- علاوه بر این، برخی از انواع شیرهای غیر لبنی ترکیب طعمی خوبی با قهوه ایجاد نمی‌کنند و ممکن است نت‌های خاص موجود در قهوه‌های اسپشیالیتی را از بین ببرند.
بهترین شیر گیاهی برای لاته آرت کدام است؟
از میان تمامی شیرهای گیاهی موجود در بازار، اکثر دوستداران قهوه و باریستا‌های حرفه‌ای برای انجام لاته آرت و تهیه نوشیدنی‌های بر پایه اسپرسو، شیر سویا را انتخاب می‌کنند و آن را جایگزینی عالی برای شیر گاو و سایر شیرهای لبنی می‌دانند، زیرا این شیر حاوی مقادیر بالای پروتئین و چربی است و تثبیت‌کننده‌های موجود در آن باعث می‌شوند هنگام فوم‌گیری خیلی سریع کف کرده و بافت مخملی خوبی ایجاد کند.
نکته: طبق تحقیقات انجام شده، شیر سویا حاوی مقادیر زیادی ب فیتو استروژن است که استفاده بیش از حد از آن باعث کاهش ید در بدن و درنتیجه کم کاری تیروئید می‌شود.
نکته ۲: به یاد داشته باشید که تمامی این مقایسات با توجه به نظر شخصی باریستا انجام شده بر اساس مطالعات علمی نیست، بنابراین بهتر است قبل از استفاده و اظهار نظر درباره این شیر‌ها ابتدا خودتان آن‌ها را آزمایش کنید.
بیشتر بخوانید: نکاتی برای فوم گیری شیر؛ هر آنچه که باید بدانید
سخن پایانی
امروزه انواع مختلفی از شیرهای گیاهی از جمله شیر برنج، ماکادمیا، فندق، کنف، نخود، بادام زمینی، بادام هندی… و وجود دارند که منتظر کشف و تجربه شما هستند، پس تا جایی که می‌توانید از این شیرهای غیر لبنی متنوع استفاده کرده و از خواص بی‌‌شمار آن‌ها لذت ببرید.
