همانطور که می‌دانید بخش عمده‌ای از نوشیدنی قهوه را آب تشکیل می‌دهد، به همین دلیل کیفیت آبی که در تهیه این نوشیدنی استفاده می‌کنید به اندازه دانه‌های قهوه حائز اهمیت است، در ادامه به بررسی نقش آب در کیفیت قهوه و بیان چند نکته اساسی درباره آن می‌پردازیم تا به شما کمک کنیم قهوه‌ای خوش طعم‌تر درست کنید.
بی بو و بی طعم!
به عنوان قانون اول در تهیه قهوه حتما از آبی استفاده کنید که تمیز و عاری از بو، طعم و یا هرگونه مواد رنگی باشد.
در واقع شما به هیچ وجه نباید از آبی استفاده کنید که به خودی خود طعم خوبی ندارد.
از آب فیلتر شده استفاده کنید!
به طور کلی افراد از سه نوع آب (آب لوله‌کشی، آب تصفیه‌شده و آب مقطر) برای تهیه قهوه استفاده میکنند که در ادامه به بررسی هر کدام از آن‌ها می‌پردازیم:
آب لوله‌کشی
همانطور که می‌دانید، در بسیاری از نقاط جهان برای ضدعفونی کردن آب از مواد مختلفی مانند کلر استفاده میکنند و این احتمال وجود دارد که ترکیبات موجود آن باعث ایجاد طعم‌های اسیدی یا فلزی در قهوه شود، بنابراین بهتر است از آب لوله‌کشی برای درست کردن قهوه استفاده نکنید. (مگر اینکه آب لوله کشی کشور شما ۱۰۰٪ به عنوان نوشیدنی سالم تأیید شده باشد؛ مانند سنگاپور)
آب مقطر
برخلاف تصور بسیاری از افراد استفاده از آب مقطر به جای آب فیلتر شده در تهیه قهوه به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود (مگر اینکه از روش‌های تحت فشار مانند اسپرسو استفاده کنید)، زیرا این آب بیش از حد تصفیه شده و حاوی مواد طبیعی مورد نیاز برای تهیه قهوه نیست. البته استفاده از آب مقطر بسیار بهتر از آب لوله کشی است.
آب فیلتر شده
به بیان ساده آب فیلتر شده آبی است که از هر گونه ناخالصی پاک شده است، اما هنوز دارای بسیاری از مواد معدنی طبیعی است، به همین دلیل یکی از بهترین راه‌ها برای اطمینان از کیفیت آب و تهیه قهوه درجه یک است.
شما می‌توانید از یک پارچ فیلتر دار و یا دستگاه‌های تصفیه آب که بر روی شیر ظرفشویی نصب می‌شوند و … برای این کار استفاده کنید.
تنها نکته مهمی که وجود دارد این است که آب شما از آلودگی و بوی نامطبوع عاری باشد.
نکته: فراموش نکنید که فیلترها باید مرتباً عوض شوند تا کیفیت آب را تحت تاثیر قرار ندهند.
دمای آب
دمای آب یکی از مهم‌ترین عوامل در تهیه قهوه است و به شدت بر میزان استخراج طعم دهنده‌ها تأثیر می‌گذارد، بطور کلی:
- اگر آب بیش از حد سرد باشد، با یک نوشیدنی بی‌مزه و ترش مواجه خواهید شد.
- و اگر آب بیش از حد گرم باشد، نوشیدنی شما بسیار قوی و تلخ خواهد بود.
طبق اعلام انجمن ملی قهوه، دمای مناسب آب برای دم‌آوری قهوه باید کمی پایین‌تر از نقطه جوش در دمایی بین ۹۰ تا ۹۶ درجه سانتی‌گراد (۱۹۵ تا ۲۰۵ درجه فارنهایت) باشد.
نکته: ممکن است لازم باشد بسته به درجه رست دمای آب را کمی بالا یا پایین ببرید، به عنوان مثال:
- برای یک رست سبک تر، قهوه را در دمای کمی بالاتر دم کنید تا به شما کمک کند روند استخراج را تسریع بخشید.
- و برای جلوگیری از استخراج زیاد و پتانسیل ایجاد طعم‌های تلخ، یک رست تیره تر را در دمای پایین دم کنید.
برای کنترل دما به چه تجهیزاتی نیاز داریم؟
دقیق ترین روش برای تست دمای آب استفاده از دماسنج آشپزخانه است، اما اگر این وسیله را در دسترس ندارید و یا به دنبال راه‌های آسان‌تر برای سنجش دمای آب هستید می‌توانید از کتری‌های برقی با قابلیت تنظیم درجه حرارت استفاده کنید.
همچنین استفاده از دماسنج لیزری مادون قرمز نیز انتخاب خوبی محسوب می‌شود و به شما امکان می‌دهد دما را از فاصله دور اندازه بگیرید.
اگر دماسنج در اختیار ندارید می‌توانید قبل از ریختن محلول قهوه، یک یا دو دقیقه صبر کنید تا حرارت آب کمی فروکش کند.
نسبت قهوه به آب
برای تهیه قهوه با توجه به شیوه دم‌آوری، از مقدار مناسبی آب استفاده کنید:
- آب زیاد قهوه شما را بیش از حد رقیق و بی‌مزه می‌کند.
- و آب خیلی کم نیز باعث تلخ و غلیظ شدن قهوه می‌شود.
بهترین نسبت آب به قهوه ۱۷/۴ واحد آب به ازای ۱ واحد قهوه است.
بیشتر بخوانید: نسبت آب و قهوه در تهیه نوشیدنی چقدر مهم نیست؟ هر آنچه باید در این باره بدانید
سطح PH آب
سطح PH آب شاخصی برای سنجش میزان اسیدی و قلیایی است:
- pH کمتر از ۷ نشان دهنده محلول اسیدی است،
- در حالی که PH بیشتر از ۸ نشان دهنده محلول قلیایی است.
در هنگام دم‌آوری قهوه، هرچه سطح PH آب بالاتر باشد استخراج طعم‌ها بیشتر انجام شده و نوشیدنی طعم قوی‌تری خواهد داشت، اما این بدان معنا نیست که شما باید از آبی استفاده کنید که سطح PH بسیار بالایی دارد!
طبق اعلام انجمن تخصصی قهوه (SCAA)، میزان PH توصیه شده در هنگام دم‌آوری باید بین ۶/۵ تا ۷/۵ باشد تا اطمینان حاصل شود فنجان قهوه دارای طعم متعادل است.
بیشتر بخوانید: اسیدیته قهوه چیست؟ هر آنچه که باید بدانید
سختی آب!
یک سوال پیچیده دیگر که دوستداران قهوه مرتباً می‌پرسند میزان مناسب سختی آب در هنگام دم‌آوری است که به مقدار منیزیم و کلسیم اشاره دارد.
در واقع آب، بسته به محتوای مواد معدنی، سخت یا نرم در نظر گرفته می‌شود، به عنوان مثال آب باران، به طور طبیعی نرم است، اما در حین عبور از زمین، آبراه‌ها و لوله‌ها، مواد معدنی مانند گچ، آهک، منیزیم و کلسیم را جذب کرده و به آب سخت تبدیل می‌شود که این مواد معدنی برای سلامتی ما ضروری به حساب می‌آیند.
استخراج طعم‌های موجود در دانه قهوه نیز به مقدار کمی از این مواد معدنی (کلسیم و منیزیم) نیاز دارد، اما از طرفی مواد معدنی موجود در آب سخت می‌توانند در قسمت داخلی دستگاه قهوه‌ساز شما رسوب کرده و آن را خراب کند، به همین دلیل سختی آب باید متعادل باشد، بطور کلی سختی ایده آل برای دم‌آوری قهوه بین ۷۵ تا ۲۵۰ میلی گرم در لیتر است.
نکته: فیلتراسیون آب تا حد زیادی به تعادل سختی و رسیدن به سطح مطلوب کمک میکنند.
