تازه واردی در دنیای قهوه؛ نگاهی به تاریخچه فلت وایت (Flat white) و طرز تهیه آن
فلت وایت نوشیدنی تازه واردی است که در چند سال اخیر راه خود را به دنیای قهوه باز کرده و بر خلاف لاته و کاپوچینو که پای ثابت سفارشات ما هستند، یک گزینه نسبتا جدید در منوی کافی‌شاپ‌ها محسوب می‌شود، به همین دلیل بسیاری از افراد تصور می‌کنند این نوشیدنی لاته کوچکی است که به شیوه‌ای متفاوت سرو می‌شود. در این مقاله نگاهی به تاریخچه فلت وایت، طرز تهیه و تفاوت آن با لاته می‌اندازیم.
فلت وایت چیست؟
به بیان ساده، فلت وایت (flat white) نوشیدنی تهیه شده از شیر جوشیده و لایه نازکی از میکرو فوم است که بر روی آن یک یا دو شات اسپرسو ریخته می‌شود.
از آنجایی که این نوشیدنی حاوی شیر بسیار کمی است، به شما این امکان را می‌دهد تا مشخصات حسی و نت‌های خاص موجود در دانه‌های قهوه را به‌طور کامل تجربه کنید.
پس می‌توان گفت که فلت وایت طعم و شدت اسپرسو را با طعم غنی یک نوشیدنی مبتنی بر شیر ترکیب می‌کند و به شما امکان می‌دهد تا در عین حال که از طعم خامه‌ای شیر لذت می‌برید، بادی اسپرسو را بطور کامل بچشید. (هنگام نوشیدن فلت وایت، شما باید طعم اسپرسو را به عنوان غالب و با غلظت بالایی بچشید)
این نوشیدنی بطور سنتی در لیوان‌های کوچک ۱۶۵ میلی‌لیتری سرو می‌شود، اما فروشگاه‌های زنجیره‌ای قهوه مانند استارباکس آن را در مقیاس‌های بزرگتر که گاهی اندازه آن به حدود ۱۰ اونس نیز می‌رسد سرو می‌کنند و همین موضوع باعث تغییر نسبت سنتی قهوه به شیر شده و غنای نوشیدنی را کاهش می‌دهد.
این موضوع که فلت وایت از چه مواد و با چه میزانی و نسبتی تهیه می‌شود، بسته به مکانی که شما هستید و فرد باریستا ممکن است متفاوت باشد، اما برای درست کردن یک فلت وایت حرفه‌ای شما باید بطور همزمان توانایی لازم برای تهیه یک میکروفوم با کیفیت و یک شات اسپرسو متعادل را داشته باشید تا هم شیر ابریشمی با بادی عالی و حباب‌های ریز و هم اسپرسو بی نقص تهیه کنید.
تاریخچه فلت وایت
درباره منشاء فلت وایت اطلاعات دقیقی وجود ندارد، اما به گفته برخی افراد این نوشیدنی اولین بار در اوایل دهه ۸۰ در سیدنی اختراع شده و از آنجا به سراسر جهان راه پیدا کرده است، در حالی که برخی دیگر معتقدند که شروع واقعی فلت وایت در دهه ۱۹۷۰ در ملبورن بوده و به سرعت محبوبیت پیدا کرده است، با این حال به نظر می‌رسد هر دو کشور سهم یکسانی در تولید فلت وایت داشته‌اند.
نام این نوشیدنی از برخورد موج‌های دریا با صخره‌های کوهستانی (که باعث پدیدار شدن موج‌های سفید بود) الهام گرفته و واژه فلت نیز به دلیل تفاوت ظاهری فلت وایت با کاپوچینو یا لاته به پایان آن اضافه‌شده است. (در حقیقت فوم این نوشیدنی کمتر و صاف‌تر از کاپوچینو یا لاته است)
این نوشیدنی از سال ۱۹۸۰ به کافی‌شاپ‌های بریتانیا و آمریکا راه پیدا کرده و امروزه در منوی بسیاری از کافه‌های سراسر جهان به چشم می‌خورد و حتی به عنوان یک نوشیدنی استاندارد در کافه‌های تخصصی (SCA) سرو می‌شود.
تفاوت فلت وایت با لاته
در حالی که فلت وایت و لاته هر دو نوشیدنی‌های مبتنی بر اسپرسو هستند و تنها از دو ماده یعنی قهوه و شیر جوشیده تهیه می‌شوند، اما تفاوت‌های قابل توجهی با یکدیگر دارند. در ادامه تفاوت‌های اساسی میان این دو نوشیدنی را بررسی می‌کنیم:
نسبت قهوه به شیر
مهم‌ترین تفاوت میان فلت وایت و لاته به نسبت استفاده از شیر و قهوه و نحوه ترکیب آن‌ها باز می‌گردد.
بطور کلی، نسبت قهوه به شیر در فلت وایت بیشتر از لاته است که این موضوع به طور طبیعی بر طعم نوشیدنی نیز تأثیر می گذارد.
با این تفاسیر ما به‌طورقطع نمی‌توانیم بگوییم این دو نوشیدنی تنها از نظر حجم و نسبت قهوه به شیر متفاوت هستند.
اندازه
یکی از تفاوت‌های قابل توجه میان این دو نوشیدنی در اندازه لیوان سرو و حجم آن‌ها است.
بطور سنتی لیوان ایده آل برای سرو فلت وایت لیوان‌های سرامیکی ۱۶۵ میلی لیتری هستند، در حالی که برای سرو لاته از فنجان‌های شیشه‌ای ۲۰۰ میلی‌لیتری استفاده می‌شود.
طعم
از آنجایی که لاته از نظر حجمی بزرگتر از فلت وایت است و نسبت قهوه به شیر کمتری دارد، طعم آن خامه‌ای و ملایم‌تر است.
اگر دوست دارید تمامی نت‌های ظریف موجود در قهوه (به‌خصوص قهوه‌های اسپشیالتی) را بچشید و در عین حال از یک نوشیدنی شیری خوش طعم لذت ببرید، فلت وایت فلت وایت برای شما گزینه مناسب‌تری است.
شات اسپرسو
یک فلت وایت معمولا حاوی دو شات اسپرسو است، در حالی که لاته را می‌توان با یک یا دو شات اسپرسو درست کرد.
البته برخی از باریستاها از دو شات ریسترتو برای ایجاد طعم قوی‌تر در قهوه استفاده می‌کنند.
کافئين
به دلیل استفاده از دو شات اسپرسو، فلت وایت ممکن است از نظر میزان کافئین قوی تر از لاته باشد.
میکروفوم
از لحاظ میکروفوم، لاته دارای فوم کمی بیشتر (~۱ سانتی متر) نسبت به فلت وایت (~۰/۵ سانتی متر) است.
با این حال، در طول چند سال گذشته، این تفاوت در فوم تقریباً نادیده گرفته شده و هر دو نوشیدنی به یک روش سرو می‌شوند.
بسیاری از متخصصان قهوه، لاته را پرفروش ترین نوشیدنی اسپرسو در کافی شاپ‌های موج دوم و فلت وایت را پرفروش ترین نوشیدنی اسپرسو در کافی شاپ‌های موج سوم می‌دانند، پس می‌توان گفت هر دوی آن‌ها، نوشیدنی‌های پر فروشی هستند که دستور العمل‌های تهیه‌شان ممکن است مطابق با روحیه و مهارت‌های باریستا تغییر کند.
بیشتر بخوانید: کاپوچینو با لته چه فرقی دارند؟ بررسی تفاوت کاپوچینو با لاته
طرز تهیه فلت وایت
مواد لازم
- دو شات اسپرسو
- ۶۵ میلی‌لیتر شیر
طرز تهیه
- با فرض اینکه همه تجهیزات لازم را در خانه دارید ، ابتدا یک لیوان ۱۶۵ میلی لیتری بردارید و آن را با آب جوش گرم کنید، زیرا فلت وایت یک نوشیدنی نسبتاً کوچک است و به سرعت گرما را از دست می‌دهد.
- سپس دو شات اسپرسو تهیه کنید.
- پارچ خود را برداشته و با مقدار لازم شیر سرد پر کنید.
- نازل بخار را از دستگاه اسپرسو، درست در زیر سطح شیر قرار دهید و شروع به بخار دادن کنید. (این کار باعث ایجاد حباب در شیر می‌شود)
- به محض ایجاد حباب‌های بزرگتر، نازل را بیشتر به داخل شیر فشار دهید تا اثر گرداب ایجاد کند. (این کار شیر و حباب‌ها را مخلوط می‌کند)
- شما باید پارچ را چند بار محکم بر روی پیشخوان بزنید تا حباب‌های بزرگتر ترکیده شوند.
- چرخاندن شیر در اطراف به شما اطمینان می‌دهد که شیر بخارپز از بافت و قوام لازم برای فلت وایت برخوردار است. همچنین می‌توانید شیر را با قاشق هم بزنید تا مطمئن شوید خوب مخلوط شده است.
- در نهایت هنگامی که شیر شما به قوام مناسبی رسید، آن را همراه اسپرسو در فنجان بریزید.
- به منظور اطمینان از اینکه قهوه اسپرسو و شیر به خوبی مخلوط شده‌اند، شیر را حداقل از ارتفاع چند سانتی متری به اسپرسو اضافه کنید.
نکات مهم
- در صورت امکان، دانه‌های قهوه را درست قبل از شروع دم‌آوری، آسیاب کنید.
- استفاده از شیر سرد نتایج حاصل از فوم‌گیری را بهبود می‌بخشد.
- جایگزین‌های گیاهی شیر می‌توانند با فلت وایت ترکیب خوبی ایجاد کنند.
- میکروفوم استفاده شده در تهیه این نوشیدنی باید دارای بافتی مخملی، صاف و ابریشمی با حباب‌های کوچک باشد. (این حباب‌های هوا هنگام سرو به سختی قابل مشاهده هستند)
- نکته اصلی در تهیه فلت وایت این است که شیر باید دارای بافتی یکنواخت باشد (نه شیر مایع در پایین و کف در قسمت بالایی). برای دستیابی به نتیجه مطلوب ضربه زدن به پارچ روی پیشخوان و چرخاندن آن یا هم زدن آن با قاشق می‌تواند کمک کننده باشد.
بیشتر بخوانید: نکاتی برای فوم گیری شیر؛ هر آنچه که باید بدانید
سخن پایانی
تهیه کف شیر و نحوه صحیح فوم‌گیری برای نوشیدنی‌های مختلف مبتنی بر اسپرسو، مهارتی است که به مرور زمان توسط باریستاها آموخته می‌شود.
این مهارت بسیار پیچیده‌تر از قرار دادن یک فنجان شیر درون ماکروویو و یا جوشاندن آن روی اجاق گاز است و نتیجه‌ای کاملا متفاوت دارد.
به یاد داشته باشید، تزریق صحیح هوا به شیر، یکی از مهم‌ترین قسمت‌ها در تهیه فلت وایت و تمامی نوشیدنی‌های بر پایه اسپرسو است و این هنر بهتر است به صورت حضوری آموزش داده شود تا با توصیف!
بیشتر بخوانید: ۶ راه آسان برای فوم گیری شیر در خانه؟ چگونه در خانه فوم شیر درست کنیم؟
