اسپرسو ساز اهرمی دستی چیست؟ هر آنچه که باید درباره این قهوه ساز بدانید
در حالی که بسیاری افراد برای تهیه اسپرسو از دستگاههای تمام اتوماتیک استفاده میکنند، عدهای دیگر به دنبال قهوهسازی هستند که با استفاده از آن بتوانند کنترل بیشتری بر فرآیند دمآوری نوشیدنی داشته و آن را مطابق با سلیقه خود تهیه کنند، اسپرسو ساز اهرمی با سیستم دمآوری تماما دستی این قابلیت را به شما میدهند تا پارامترهای مختلف دمآوری را آزمایش کرده و دنیای پیچیده اسپرسو را به خوبی کشف کنید. در این مقاله به معرفی اسپرسوساز اهرمی دستی و نحوه کار با آن میپردازیم.
اسپرسو ساز اهرمی چیست؟
دستگاه اسپرسو ساز اهرمی دستی یک قهوهساز کلاسیک با ظاهری زیبا و منحصر به فرد است که تمامی مراحل تهیه قهوه با استفاده از آن (از آسیاب کردن دانههای قهوه گرفته تا ایجاد فشار لازم برای تهیه شاتهای اسپرسو) به صورت کاملا دستی انجام میشود، در نتیجه شما برای کار کردن با آن به سطح بالایی از مهارت نیاز دارید.
با وجود اینکه استفاده از این دستگاه کمی دشوار است و حرکت دادن اهرم آن به نیروی فیزیکی نسبتا زیادی نیاز دارد، اما میتواند شگفت انگیزترین شاتهای اسپرسویی که تا به حال نوشیدهاید را به شما ارائه دهد.
جالب است بدانید اسپرسوساز اهرمی دستی اولین دستگاه اسپرسوساز تاریخ بود که از تکامل آن اسپرسوسازهای تمام اتوماتیک امروزی به وجود آمدند.
بطور کلی اسپرسوسازهای اهرمی دستی از یک اهرم بزرگ، گیج فشار، المنت گرمایشی، مخزن آب و پورتافیلتر تشکیل شده اند که در ادامه به معرفی هر یک از این اجزاء میپردازیم:
اهرم بزرگ
از آنجایی که اسپرسو ساز اهرمی پمپ ندارد، از یک اهرم برای ایجاد فشار آب داغ از طریق قهوه آسیاب شده استفاده میکند و وجود این اهرم بزرگ در قسمت بیرونی یکی ویژگیهای منحصر به فرد اسپرسوساز است که باریستا با تغییر حالت آن میتواند روی عوامل مختلفی مانند زمان تزریق، میزان جریان و مقدار فشار، کنترل داشته باشد.
گیج فشار
گیج فشار وسیلهای برای نشان دادن میزان فشار سیال است که قبل از استخراج اسپرسو فشار خاصی را فراهم میکند و استفاده از آن برای رفع مشکلات ماشینها ضروری است.
به طور کلی، گیج فشار دارای یک نشانگر قرمز و سبز است که آمادگی یا عدم آمادگی دستگاه برای تهیه قهوه را نشان میدهد.
مخزن آب
مخزن آب که اغلب به عنوان دیگ بخار شناخته میشود یکی دیگر از قسمتهای دستگاه اسپرسوساز اهرمی است که باید قبل از استفاده با آب تصفیه شده پر شود.
المنت
دستگاه اسپرسوساز اهرمی دستی دارای یک المنت حرارتی است و شما میتوانید به محض پر شدن مخزن آب، دستگاه را روشن کرده و چند دقیقه زمان دهید تا این المنت آب را گرم کند.
زمان گرم کردن اغلب متفاوت است و ممکن است تا ۱۵ دقیقه قبل از شروع فرآیند دمآوری طول بکشد.
پورتافیلتر
یکی از مهمترین قطعات هر دستگاه اسپرسوساز (تمام اتوماتیک، نیمه اتوماتیک یا دستی)، پورتافیلتر است که قهوه آسیاب شده درون آن قرار گرفته و پس از تمپ کردن به هدگروپ متصل میشود. نکته مهم در رابطه با همه پورتافیلترها این است که حتما باید به درستی و محکم به دستگاه قفل شوند.
انواع اسپرسو ساز اهرمی
بطور کلی دستگاههای اسپرسوساز اهرمی به دو دسته تقسیمبندی میشود:
- اسپرسو ساز اهرمی دستی
- اسپرسو ساز اهرمی ارتجاعی (Spring-Loaded)

اسپرسوساز اهرمی دستی
این اسپرسوساز فاقد فنر است و وضعیت استراحت اهرم آن به سمت پایین قرار دارد.
استفاده از این دستگاه بسیار آسان است و برای تهیه قهوه با آن کافی است اهرم را به سمت بالا فشار دهید تا یک پورت آب ایجاد شود، به این ترتیب آب به تفالههای قهوه میرسد و برای چند ثانیه در آنجا میماند که این موضوع به تولید اسپرسوی خوش طعم تر کمک میکند.
پس از انجام این کار، باید شروع به فشار دادن اهرم به پایین کنید. در طول این فرآیند و هنگامی که اهرم را تا نیمه به پایین فشار میدهید، اگر جریان را دوست نداشتید میتوانید آن را دوباره به سمت بالا فشار دهید و مجددا مراحل قبل را تکرار کنید تا فرآیند استخراج کامل شود.
فشار ایجاد شده در این قهوه ساز به عوامل مختلفی از جمله نوع دستگاه اسپرسوساز شما، نوع دانههای قهوهای که استفاده میکنید، درشتی آسیاب قهوه و تکنیکهای تمپ کردن بستگی دارد.
اسپرسوساز اهرمی ارتجاعی (Spring-Loaded)
علیرغم نداشتن پمپ، دستگاه اسپرینگ پیستون دارای یک فنر است که با فشار دادن آن، فضایی برای ورود آب به مخزن ایجاد میشود.
همچنین این دستگاه دارای اهرمهایی است که در حالت عادی به سمت بالا قرار دارند، در این حالت فنز داخلی دستگاه در حالت آزاد و منبسط است و هنگام استفاده از دستگاه و با پایین آوردن اهرم، این فنر فشرده شده و پیستون بالا میرود.
در نهایت فنز نیروی خود را آزاد کرده و اهرم به عقب بازمیگردد. در این مرحله باید آن را به همین صورت رها کنید و به چشمه اجازه دهید آب را از مخزن به داخل پورتافیلتر فشار دهد.
به یاد داشته باشید که فنر دارای فشار کاهشی است، بنابراین در این مرحله نیازی به تلاش اضافی نیست.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید دستگاه اسپرسوساز؟ چه دستگاهی اسپرسوسازی بخریم؟
نکات مهم هنگام استفاده از اسپرسو ساز اهرمی
- صرف نظر از اینکه کدام مدل از اسپرسوساز اهرمی را انتخاب میکنید، حتما دانههای قهوه تازه و با کیفیت بالا بخرید، این کار به شما کمک میکند تا بفهمید که آیا دستگاه اهرمی شما اسپرسویی را که دوست دارید تولید میکند یا خیر!
- هنگامی که دانههای قهوه با کیفیت بالا را خریداری کردید، اندازه آسیاب درست را انتخاب کنید، بطور کلی گرایند مناسب برای تهیه قهوه در دستگاه اسپرسوساز اهرمی درجهای درشتتر از آرد است (نه ریزتر از شکر).
- پس از ریختن قهوه داخل پورتافیلتر آن را به خوبی تمپ کنید، به یاد داشته باشید تکنیک تمپ کردن صحیح، طعم عالی اسپرسوی شما را تضمین میکند.
- قبل از روشن کردن دستگاه، آب تصفیه شده را داخل مخزن بریزید.
- هنگامی که عنصر حرارتی موجود در داخل مخزن آب را گرم میکند، قسمت بیرونی دستگاه اسپرسوساز نیز داغ میشود، پس هنگام استفاده از این قهوه ساز باید بیشتر مراقب باشید.
- هر دو نوع از اسپرسوسازهای اهرمی دارای زمان گرم شدن هستند که بین ۱۵ تا ۲۰ دقیقه طول میکشد.
- اگر میخواهید نوشیدنی خود را در دمای پایین تری دم کنید، میتوانید از پورتافیلتر سرد استفاده کنید. برای این کار کافی است قبل از ثابت کردن پورتافیلتر در هد گروپ آن را در آب ولرم خیس کنید.
مزایا و معایب استفاده از اسپرسو ساز اهرمی
مزایا
- دستگاه اسپرسو ساز اهرمی در مقایسه با اسپرسوسازها اتوماتیک و نیمه اتوماتیک بسیار مقرون به صرفه است.
- این دستگاه نیازی به برق ندارد و به راحتی قابل حمل است.
- طراحی ساده و در عین حال شیک و زیبا در ماشین اهرمی یکی از نکات مثبتی است که باید آن را در نظر گرفت.
- این اسپرسوساز جمع و جور است و فضای زیادی را اشغال نمیکند.
- علاوه بر این دستگاه اسپرسوساز اهرمی پمپ ندارد، به همین دلیل بسیار بیصدا است.
معایب
- شما برای استفاده از این دستگاه به مهارت و تجربه بالایی نیاز دارید و در صورت نداشتن تجربه کافی ممکن است با طعمی تلخ و خلاف انتظارتان مواجه شوید.
- این نوع اسپرسو ساز دارای عناصر گرمایشی است که در معرض دید قرار دارند، بنابراین هنگام استفاده از آن باید بیشتر مراقب باشید.
- اغلب اسپرسوسازهای اهرمی تنها دارای یک بویلر هستند و با توجه به خنک شدن آب پیش از رسیدن به قهوه، ممکن است نتایج متفاوتی بدست بیاید.
- دانستن اینکه چه زمانی باید اهرم را به بالا و پایین فشار دهید چالش دیگری است که باید به آن توجه کنید. (لازم نیست زیاد فشار بیاورید، اما ممکن است لازم باشد چند بار این کار را انجام دهید تا ببینید اسپرسویتان در فنجان چکه میکند یا خیر)
سخن پایانی
اگرچه بسیاری از مردم بر این باورند که فشار دادن اهرم این دستگاه به بالا و پایین کار دشواری است، اما در واقع یک مهارت محسوب میشود که شما به محض یادگیری آن میتوانید اسپرسویی درجه یک در حد کافهها و حتی بهتر تهیه کنید.
به یاد داشته باشید که تنها مسئله مهم در هنگام استفاده از دستگاه اسپرسوساز اهرمی صرف زمان و تلاش بسیار زیاد است و عدم آشنایی با کارکرد صحیح آن ممکن است منجر به تهیه قهوهای بد طعم و بیکیفیت شود، به همین دلیل برخی از افراد به اشتباه از آن استفاده میکنند و در نهایت پشیمان میشوند که روی این دستگاه سرمایهگذاری کردهاند، پس قبل از خرید دستگاههای اسپرسوساز اهرمی با نحوه کار با آنها بیشتر آشنا شوید و در هنگام استفاده ناامیدی را کنار گذاشته و به کسب تجربه بپردازید.