قهوه بخش مهمی از فرهنگ و سنت آشپزی خاورمیانه است و همانند بسیاری از غذا‌ها و نوشیدنی‌ها، نسبت به نمونه‌های مشابه فرهنگ غربی کاملاً متفاوت تهیه و سرو می شود. قهوه در جهان عرب، یک شیوه زندگی است و نوشیدن آن قطعاً با بیشتر نقاط دیگر جهان تفاوت دارد. برای دانستن اینکه قهوه عربی چیست و چگونه تهیه و سرو می‌شود تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
تاریخچه مختصری از قهوه عربی
مصرف قهوه در خاورمیانه، قصه‌ای به قدمت زمان دارد. دانه‌های قهوه از شرق آفریقا نشات گرفته و توسط بازرگانان یمنی به جهان عرب آورده شده‌اند. استفاده از این نوشیدنی توسط صوفیان در یمن اختراع شد و آنها معتقد بودند که خوردن قهوه به آنها در سفرهای طولانی مکه و عبادت در اواخر شب کمک می‌کند. قهوه پس از ورود به این منطقه به سرعت گسترش یافت و به یک ماده اصلی در مجلس قبایل بادیه نشین تبدیل شد.
انواع قهوه عربی
قهوه شبه جزیره “شفاف و غلیظ”
قهوه در منطقه شبه جزیره (عربستان سعودی ، یمن ، عراق و امارات) با دانه های کمی بو داده(درجه رست متوسط) درست می‌شود و اغلب با هل، زعفران (که به آن رنگ طلایی می دهد)، میخک و دارچین ادویه دار می‌شود.
قهوه شامی “تیره و تلخ”
قهوه عربی تهیه شده در شام (سوریه ، اردن ، فلسطین و لبنان) با قهوه بو داده تیره تر(درجه رست تیره) درست می‌شود و شباهت زیادی به قهوه ترک دارد.
دله چیست؟
دله یک وسیله با ظاهری منحصر به فرد است که از آن برای تهیه قهوه عربی استفاده می‌شود. این ابزار در قسمت بالایی حالت مخروطی شکل به خود می‌گیرد و دارای طراحی منقار مانند و هلالی شکل است. دله برخلاف ایبریک دارای درب در قسمت بالایی خود است و در طرح‌ها و اندازه‌های مختلف و معمولا از جنس برنج ساخته می‌شود.
چگونه قهوه عربی درست کنیم؟
نکات مهم قبل از تهیه قهوه عربی
- برای تهیه قهوه عربی اصیل، از قهوه‌جوش «دله» (ترجیحا روی ذغال) استفاده می‌شود اما اگر این قهوه جوش در دسترستان نبود می‌توانید ایبریک یا قهوه‌جوش معمولی را جایگزین آن کنید.
- یکی از نکات مهم در تهیه این نوشیدنی، کیفیت و طراوت دانه‌های قهوه است. پس در صورت امکان از قهوه‌های تازه آسیاب شده و با کیفیت استفاده کنید.
- درجه گرایند (آسیاب) قهوه برای تهیه این نوشیدنی معمولا ریز و مانند دانه‌های استفاده شده در روش تهیه قهوه ترک است.
- برای رست دانه‌های قهوه در این روش تهیه قهوه، می‌توانید از درجه دلخواه مطابق سلیقه خود استفاده کنید.
- معمولا هنگام نوشیدن قهوه عربی استفاده از شکر چندان مرسوم نیست اما اگر از آن دسته افرادی هستید که عادت به نوشیدن قهوه شیرین دارید، می‌توانید کمی شکر به آن اضافه کنید.
- پیشنهاد می‌شود برای جلوگیری از بد طعم شدن قهوه عربی از اضافه کردن شیر به نوشیدنی خودداری کنید.
مواد لازم برای تهیه قهوه عربی
- پودر قهوه ۳ قاشق غذا‌خوری.
- آب ۳ فنجان.
- هل تازه آسیاب شده،زنجبیل و میخک به میزان دلخواه.
- زعفران و گلاب به میزان دلخواه (اجباری نیست).
طرز تهیه
- ابتدا سه فنجان آب را درون قهوه‌جوش دله ریخته و روی حرارت قرار دهید تا بجوش بیاید.
- سپس دله را از روی حرارت بردارید و حدود ۳۰ ثانیه صبر کنید تا کمی دمای آب پایین بیاید و خنک شود.
- پس از ۳۰ ثانیه قهوه را به آب اضافه کنید و مجددا روی حرارت ملایم قرار دهید.(در این مرحله نیازی به هم زدن مواد ندارید)
- چند دقیقه صبر کنید تا قهوه شروع به کف کردن کند و بعد قهوه‌جوش را از روی حرارت بردارید و اجازه دهید کف قهوه فرو‌کش کند، سپس مجددا آن را روی حرارت قرار دهید. (این کار را تا زمانی که فرایند کف کردن متوقف شود ادامه دهید.)
- در مرحله بعد شعله اجاق را خاموش کنید و اجازه دهید تا قهوه کمی خنک شود.
- سپس ادویه‌های هل، میخک، زعفران و زنجبیل را به مخلوط اضافه و صبر کنید قهوه ته نشین شود و عطر و طعم ادویه ها آزاد شوند.
- برای ریختن قهوه درون فنجان سعی کنید از صافی استفاده کنید و مواظب باشید که قهوه ته نشین شده و ادویه‌ها وارد فنجان‌تان نشود.
- نوش جان!
برای تهیه قهوه عربی از کدام گونه قهوه استفاده می‌شود؟
گونه قهوه استفاده شده در تهیه این نوشیدنی اهمیت چندانی ندارد و شما می‌توانید هم از عربیکا، هم روبوستا و هم ترکیب این دو گونه برای تهیه آن استفاده کنید.
نحوه سرو قهوه عربی
این نوشیدنی را در مراسمات و مجالس عربی و در فنجان های کوچک که اغلب کمتر از نصف پر می‌شود سرو می‌کنند و به دلیل استفاده نکردن از شکر در طرز تهیه آن، معمولا در کنار قهوه خرما، انجیر و یا شیرینی قرار می‌دهند.
قهوه عربی چه تفاوتی با قهوه ترک دارد؟
بسیاری از افراد قهوه عربی را با قهوه ترک اشتباه می‌گیرند اما این دو نوشیدنی از لحاظ استفاده از شکر(در قهوه ترک) و ادویه‌جاتی مانند هل و زنجبیل (در قهوه عربی) با یکدیگر متفاوت هستند.
