کمیاب و خوشمزه! چای سفید چیست و چه طعمی دارد؟!
چای سفید یکی از انواع کمتر شناخته شده چای است که به دلیل طعم ملایم و آنتی اکسیدان‌های فراوان در بسیاری از مناطق جهان مصرف می‌شود و طرفداران خاص خود را دارد. در ادامه به بررسی چای سفید، خواص و ویژگی‌های آن می‌پردازیم.
چای سفید چیست؟
چای سفید یکی از ظریف ترین انواع چای در جهان است که از برگ‌های تازه و جوانه‌های باز نشده گیاه کاملیا سیننسیس تشکیل شده و هر بهار فقط برای چند هفته (عموما در ماه مارس) در ناحیه شمالی فوجیان چین برداشت می‌شود. (این چای را فقط در صورتی می‌توان «چای سفید» نامید که از استان فوجیان آمده باشد)
این چای یک دمنوش بسیار روشن و ملایم با سطح آنتی اکسیدان بالا است و به دلیل پردازش حداقلی، بسیاری از مردم آن را به عنوان چای “خام” می‌شناسند و اعتقاد دارند خواص بیشتری نسبت به چای سبز یا سیاه دارد.
این نوع چای، قبل از باز شدن کامل برگ‌های گیاه، زمانی که جوانه‌ها هنوز توسط کرک‌های سفید ریز (فوج‌های نقره‌ای رنگ که “هائو” نامیده می‌شود) پوشیده شده‌اند، برداشت می‌شود، از این رو به آن چای «سفید» می‌گویند.
لازم به ذکر است، چای سفید برای کاهش رطوبت و دستیابی به عطر و طعم مطلوب به صورت بسیار آهسته و روشمند خشک می‌شود و محصول نهایی دارای برگ‌های بزرگ و حجیم است.
به یاد داشته باشید، چای سفید، اکسید نشده و به جای قرار گرفتن در معرض گرمای مصنوعی، در یک محیط کاملاً کنترل‌شده خشک می‌شود و لطیف‌ترین چای با طعم تازه گیاهی را تولید می‌کند.
جالب است بدانید، فرآیند خشک کردن چای سفید از منطقه‌ای به منطقه دیگر در فوجیان متفاوت است و از نظر آب و هوا و سنت‌های محلی بسیار تحت تأثیر محیط قرار دارد.
بیشتر بخوانید: معرفی انواع مختلف چای؛ چند نوع چای در جهان وجود دارد؟
تاثیر اکسیداسیون بر نوع چای!
همانطور که می‌دانید، تمامی انواع چای از سفید گرفته تا سبز، اولانگ، سیاه و حتی پوئر از برگ‌های گیاهی همیشه سبز به نام کاملیا سینسیس تولید می‌شوند.
این گیاه بومی کشورهای چین و هند است اما امروزه صدها رقم و هیبرید از آن تکامل یافته و هر کدام در مناطق جغرافیایی متنوعی از جهان رشد می‌کنند، اما در نهایت این نحوه پردازش برگ‌های آن است که نوع نهایی چای را مشخص کرده و به فنجان شما ختم می‌شود.
یکی از بزرگترین عوامل تمایز در نحوه پردازش چای‌های مختلف، اکسیداسیون است! اکسیداسیون به مدت زمانی گفته می‌شود که برگ‌های چای پس از برداشت در معرض اکسیژن قرار می‌گیرند و هر چه این زمان طولانی‌تر باشد، برگ‌ها تیره‌تر می‌شوند و طعم قوی‌تر و عمیق‌تری پیدا می‌کنند.
انواع چای سفید
بطور کلی چای‌های سفید را می‌توان در پنج دسته طبقه‌بندی کرد:
- یین ژن بای هائو (سوزن نقره ای)،
- بای مو دان (گل صد تومانی سفید)،
- گونگ می (ابرو ادای احترام)،
- شو می (ابرو نجیب، طولانی مدت)،
- و چای سفید دارجیلینگ طبقه‌بندی کرد.
که در بین آن‌ها چای سوزن نقره ای و گل صد تومانی سفید از نظر کیفیت، برتر هستند.
بیشتر بخوانید: چای آبی چیست؟ معرفی یک نوشیدنی خوش‌رنگ بهاری!
ویژگی‌های طعمی
طعم این چای از روشن، میوه‌ای و علفی برای نسخه‌های کمتر اکسید شده، تا تند، آجیلی و چوبی برای برگ‌هایی که اکسید شده‌تر هستند متغیر است.
برخی از ویژگی‌های رایجی که برای توصیف طعم کلی دسته چای سفید استفاده می‌شود عبارتند از:
- گلی،
- علفی،
- عسلی،
- میوه‌ای،
- هلو،
- زردآلو،
- وانیل،
- شکلات،
- مرکبات،
- گیاهی،
- ملایم،
- لطیف و شیرین.
محتوای کافئین
به طور کلی تصور می‌شود که چای سفید بومی استان فوجیان چین نسبت به چای سبز یا سیاه کافئین کمتری دارد، اما سایر انواع این چای که در مناطق دیگر جهان کشت می‌شوند ممکن است کافئین کمی نداشته باشند. (برخی از چای‌های سفید حتی به اندازه چای سبز یا سیاه حاوی کافئین هستند)
البته محتوای کافئین در هر نوشیدنی دم‌آوری شده از یک گیاه کافئین‌دار به عوامل زیادی از جمله محل کشت گیاه، نحوه پردازش، دمای آب، مدت زمان دم‌آوری و… بستگی دارد.
اگر بر میزان مصرف کافئین خود نظارت می‌کنید، همیشه باید از فروشنده اطلاعات لازم درباره میزان کافئین موجود در نوشیدنی را بپرسید.
منشا چای سفید
پیدایش این چای به دوران سلسله‌های امپراطوری اولیه چین (بین سال های ۶۰۰ تا ۱۳۰۰) و زمانی که نوشیدن چای به فرهنگ چینی راه پیدا کرده بود، باز می‌گردد. (با این حال، حتی اشاره‌های قبلی به چای سفید تا زمان سلسله تانگ (۶۱۸-۹۰۷) ردیابی شده است)
در آن زمان رسم بر این بود که شهروندان سالانه خراجی به امپراطوران در قالب چای‌های کمیاب و خوب پرداخت کنند.
این ادای احترام به امپراتوری که معمولاً از جوان‌ترین، جدیدترین و ظریف‌ترین جوانه‌های بهترین گیاهان چای تهیه می‌شد، به عنوان اولین اشکال چای سفید در نظر گرفته می‌شود! البته این چای با چای سفیدی که امروزه ما می‌شناسیم کمی متفاوت بود.
اگرچه قدمت چای سفید به صدها سال پیش باز می‌گردد، اما تا همین اواخر به ندرت (به دلیل ذخیره نگهداری دشوار) در خارج از مناطق پرورش چای در استان فوجیان در دسترس بود و برای بقیه جهان یک نوشیدنی ناشناخته در نظر گرفته می‌شد.
با این حال، با بهبود روش‌های فرآوری و تولید چای، این نوشیدنی فراتر از استان فوجیان و به سایر مناطق تشنه یک چای کمیاب و نفیس گسترش یافت، بطوری که امروزه، بسیاری از کشورهای خارج از چین، نسخه‌های مخصوص خود از چای سفید را از دیگر گونه‌های گیاه چای کشت می‌کنند.
تهیه چای سفید
انواع مختلف چای سفید به دما و زمان متفاوتی برای آماده‌سازی نیاز دارند، به همین دلیل هنگام خرید این چای باید درباره نحوه صحیح دم‌آوری آن از فروشنده سوال کنید. اما در زیر چند نکته کلی برای دم کردن چای سفید وجود دارد که باید به خاطر داشته باشید:
- بسیاری از فروشندگان چای دمای بسیار پایین و زمان‌های خیساندن کوتاه را برای چای سفید پیشنهاد می‌کنند.
- برخی از چای‌های سفید را می‌توان کمی طولانی تر و در دمای کمی گرمتر از چای سبز دم کرد. به طور کلی، این دما چیزی حدود ۱۹۰ درجه فارنهایت (۸۷ درجه سانتی‌گراد) برای ۳ تا ۵ دقیقه است.
- اما برخی دیگر از انواع چای سفید، لطیف‌تر هستند و بهتر است آن‌ها را به مدت ۲ تا ۳ دقیقه در دمای ۱۶۰ تا ۱۸۰ درجه فارنهایت (۷۱ تا ۸۲ پرجه سانتی‌گراد) دم کرد.
- دمنوش خود را بعد از زمان توصیه شده بچشید و سپس تصمیم بگیرید که آیا دوست دارید کمی بیشتر دم بکشد یا خیر!
- استفاده از حدود ۲ گرم برگ چای سفید در هر ۸ اونس آب مطمئن‌ترین نسبت برای دم‌آوری این نوشیدنی است.
- هنگام دم کردن این چای، همیشه از آب تصفیه شده تازه، خالص و سرد شروع کنید.
- در حین خیساندن چای، درب ظرف را بگذارید تا تمام حرارت درون ظرف باقی بماند.
- به یاد داشته باشید که چای‌های سفید به قدری لطیف و ملایم است که برای درک طعم واقعی آن، بهتر است به صورت ساده و بدون افزودنی مانند شیر یا شکر سرو شود.
خرید و نگهداری
چای سفید فاسد نمی‌شود، اما ممکن است کهنه شده و تازگی و طعم مطلوب خود را از دست بدهد ( اگر به درستی نگهداری شود، تا یکسال تازگی و طراوت خود را حفظ می‌کند)، بنابراین بهتر است هنگام خرید و نگهداری این چای نکات زیر را در نظر بگیرید:
- برای اطمینان از کیفیت چای، آن را از یک برند معتبر خریداری کنید.
- بر روی بسته بندی چای سفید حتما باید اطلاعاتی درباره زمان و نحوه فرآوری و بسته‌بندی آن درج شده باشد.
- همیشه چای را در جای خنک و تاریک نگهداری کنید.
- چای خود را دور از گرما، نور، اکسیژن و رطوبت نگه دارید و هرگز آن را در یخچال قرار ندهید.
- همچنین هرگز آن را کنار اقلامی مانند قهوه و ادویه جات قرار ندهید.
- اگر چای در ظرفی غیر شفاف و بدون هوا نگهداری شود، ماندگاری بیشتری خواهد داشت.
